Jezioro Roś
4.2.18. Jezioro Roś
4.2.18.1. Plan głębokościowy, IRŚ, Olsztyn 2004
4.2.18. Jezioro Roś
Jezioro Roś położone jest około 2 km na północny wschód od miejscowości Pisz. Kształtem przypomina odrębne baseny. Składa się z trzech prawie równoległych rynien połączonych ze sobą łagodnymi zakolami. Łączna długość wszystkich rynien wynosi około 25 km, a powierzchnia całkowita akwenu 1887,7 ha. Jezioro ma dość rozbudowany system połączeń rzeczno - kanałowych z wieloma zbiornikami. Jezioro to jest zasilane wodą pochodzącą głównie z jeziora Śniardwy oraz rzeczki Święceń, a także wielu drobnych cieków odprowadzających wodę z okolicznych bagien. Poza rzeką Święceń do jeziora uchodzą także dwie niewielkie rzeczki Wilkus i Konopka, a z jeziora wypływa 80 kilometrowa rzeka Pisa.
Roś charakteryzuje się mocno rozwiniętą linię brzegową oraz bogatą rzeźbą dna. Średnia głębokość jeziora wynosi 8,1 m.[1] Brzegi odznaczają się licznymi zatokami i cyplami. Na akwenie występują dwie zatoki - Rudzka i Bylicka. Pomiędzy częścią centralną a północną jeziora rozciąga się Półwysep Piechowski. Drugim półwyspem akwenu jest Czarny Róg, na którym leży osada o tej samej nazwie.
Brzegi jeziora są przeważnie płaskie, niskie i często podmokłe. Tylko we wschodniej części południowych wybrzeży zauważyć można wysokie, strome i zalesione skarpy. Do północnego krańca jeziora wpływa rzeka Wilkus, która łączy jezioro Roś z jeziorem Kocioł. Na wschodnim brzegu uchodzi Kanał Jegliński, łączący jezioro Roś poprzez jezioro Seksty z jeziorem Śniardwy. Także we wschodniej części jeziora znajduje się ujście rzeki Pisy.
Roślinność wodna porasta prawie całą linię brzegową, tworząc miejscami rozległe trzcinowiska. Na obrzeżach akwenu znajdują się dwie miejscowości – Pisz i Rostki. Dla jeziora Roś przeanalizowano tylko jedną mapę – plan głębokościowy.
4.2.18.1. Plan głębokościowy, IRŚ, Olsztyn 2004
Rysunek 88. Plan głębokościowy jeziora Roś
Źródło:Wielkie Jeziora Mazurskie. Południe, IRŚ, Olsztyn 2004
Jezioro Roś ma nietypowy kształt. Ma postać rozciągniętej zarówno z północy na południowy – zachód, jak również ze wschodu na zachód rynny. Największe głębokości jeziora występują w jego centralnej części. Osiągają tu one wielkości powyżej 20m. Wartość największa, będąca maksymalną głębokością jeziora wynosi 31,8 m. Krańce południowe oraz północno – zachodnie nie przekraczają 15 m.
Charakterystyka batymetryczna jeziora przedstawiona została również przy zastosowaniu izobat i stopniowania kolorystyki poszczególnych poziomów wód. Izobaty rozmieszczone są początkowo co 2,5 m, a potem co 5 m. Najmniejsza wartość izobaty wynosi 1m a największa 30 m. Największe zagęszczenie tych linii występuje wzdłuż wschodniego brzegu. Oznacza to, że zbiornik wodny od tej strony szybko przybiera na głębokości. Na całym obszarze jeziora znajduje się tylko jedno miejsce, gdzie głębokość wynosi 1 m. Jest to obszar średnich rozmiarów i znajduje się w części centralnej jeziora, tuż za wejściem do zachodniej odnogi jeziora.
Jezioro nie posiada żadnych wysp na swoim obszarze. Liczne zatoki i półwyspy akwenu nie mają podanych nazw. Strefa przybrzeżna zbiornika prawie w całości porośnięta jest roślinnością wodną. Wzdłuż wschodnich brzegów ciągną się strome zbocza. Jezioro otaczają w większości łąki i pola, a także tereny leśne. Te ostanie można znaleźć na północno – wschodnim krańcu akwenu, oraz w niewielkiej ilości w części północno – zachodniej.
Na mapie widoczne są także pobliskie zabudowania.